Operatie Market Garden: muurschildering op de Lindenberg in Nijmegen
Operatie Market Garden: muurschildering op de Lindenberg in Nijmegen
Voor het project Waalpaintings werd Studio Hartebeest gevraagd om een muurschildering te ontwerpen en uit te voeren op de gevel van Lindenberg Cultuurhuis in het centrum van Nijmegen.
In september 1944 vond Operatie Market Garden plaats: een poging van de geallieeerden om nazi-Duitsland terug te dringen. De operatie werd gekenmerkt door een ruime inzet van luchtlandingstroepen om strategische bruggen op Nederlands grondgebied te veroveren. Tussen 17 en 21 september werd er heel hard gevochten in het centrum van Nijmegen. De geallieerden probeerden de Nijmeegse Waalbrug en spoorbrug veroveren om door te kunnen stoten naar Arnhem, de Duitsers probeerden dit uit alle macht te voorkomen.
In een poging om de geallieerde opmars te vertragen werden alle gebouwen in een ring om de Waalbrug in brand gestoken. De dagenlange vuurzee en wederzijdse beschietingen zorgden voor enorme verwoestingen in de stad, die al zwaar getroffen was door het bombardement in februari datzelfde jaar. Op 20 september werd de Waal overgestoken door de geallieerden in kleine bootjes en werden de bruggen veroverd. De vertraging die de opmars had opgelopen zorgde er echter voor dat Arnhem niet kon worden bereikt en de operatie mislukte. Nijmegen was wel bevrijd maar lag vervolgens maanden in de frontlinie, met nog meer verwoestingen tot gevolg.
Veel Nijmegenaren hielden dagboeken bij tijdens deze dagen, die bewaard zijn gebleven. De muurschildering laat scènes zien die zijn gebaseerd op deze dagboekfragmenten. Het beeld dat uit de dagboeken oprijst is dat van een apocalyptische wereld: terwijl boven de grond geallieerden en nazi's in een verbitterde strijd verwikkeld waren te midden van een enorme vuurzee, zaten de meeste Nijmegenaren onder de grond in schuilkelders in angstige afwachting van de uitkomst van de strijd. Tijdens deze verschrikkelijke dagen kwam het mooiste en het akeligste in de mensen naar boven, zowel bij de soldaten aan beide zijden als bij de Nijmegenaren zelf. De muurschildering is een verbeelding van deze complexiteit en is aangebracht op een centrale locatie tijdens de gevechten: de Lindenberg.
Op 28 oktober werd de muurschildering officieel onthuld in bijzijn van burgemeester Bruls van Nijmegen en directeur Teddy Vrijmoet van cultuurhuis Lindenberg.
> artikel op de website van de Radboud Universiteit
